Jak uczyć dziecko o emocjach?
Rodzic ma wielkie zadanie podczas prowadzenia dziecka po świecie emocji. To właśnie rodzic jest pierwszym nauczycielem dziecka i to w jego rekach spoczywa świat emocjonalny jego dziecka. Jest to zadanie, które rodzic ma do wykonania już od urodzenia swojej pociechy (a można powiedzieć, że także w fazie prenatalnej). To od rodzica zależy – w jaki sposób dziecko będzie reagowało na smutek czy złość. Ważną emocją jest także radość i również rodzic jest za nią odpowiedzialny.
Jest kilka sposobów, w jaki rodzic może pokazywać dziecku zdrowy obraz świata emocji.
Dziecko potrzebuje przewodnika
Najlepszym sposobem na to, aby pomóc dziecku z wyrażaniem swoich emocji, jest pokazanie mu swoich własnych reakcji w konkretnej sytuacji. Oczywiście najbardziej polecane jest, aby to były to takie reakcje, jakie poźniej chcemy zobaczyć u swojego dziecka. Dziecko najczęściej reaguje w bardzo podobny sposób, jaki widzi u swojego rodzica, ponieważ wydaje mu się to słuszne i najbardziej naturalne (ten sposób najczęściej obserwuje).
Co jest wskazane?
Pokaż dziecku swoje reakcje, które nie sprawiają przykrości drugiej osobie, pokaż, że emocje mają swoje nazwy i występują w różnych sytuacjach. Pokaż, że nawet trudne emocje można wydobyć na zewnątrz i nie ma potrzeby, aby trzymać je w sobie.
Dziecko potrzebuje być zrozumiane
Jeśli dziecko poczuje, że może przy nas wyrazić swoje emocje, a my nie będziemy ich oceniać i krytykować, zacznie się otwierać przed nami i chętniej obserwować nasze sposoby na wyrażanie emocji.
Nie oznacza to, że dziecko będzie otrzymywać od nas to, czego się domaga. Jednak gdy damy mu poczucie, że rozumiemy jego sytuację – ono łatwiej jest w stanie przyjąć naszą odmowę i otworzyć drogę do wspólnych ustaleń (aby podjąć inne kroki).
Co jest wskazane?
Pokazuj dziecku, że pojawiajace się w nim emocje są dla Ciebie ważne. Nie będzie to oznaczać, że będziesz akceptować każdy sposób wyrażania tych emocji. Można powiedzieć: “Widzę że czujesz smutek, jak mogę Ci pomóc?” Albo: “Widzę że masz w sobie dużo złości, podpowiem Ci sposoby jak można ją z siebie wyrzucić”. Pamietaj, że mówienie: “Przestań się złościć”, albo: “W tej chwili przestań krzyczeć” niewiele zmienią w zachowaniu dziecka w przyszłości (co najwyżej można osiągnąć chwilowy spokój w danym momencie).
Dziecko potrzebuje stałości
W życiu dziecka pojawiają sie różne emocje. Ważnym elementem asystowania dziecku w świecie emocji, jest pokazanie swoich stałych reakcji – przede wszystkim dziecko musi wiedzieć, że jest kochane bezwarunkowo (czyli miłość rodzica nie jest zależna od zachowania dziecka). Dziecko nigdy nie powinno usłyszeć: “Nie lubię cię lub nie kocham cię, bo źle się zachowujesz”. Dziecko nie powinno doświadczyć od rodzica agresji albo milczenia. Nie powinno też zastanawiać się, czy danego dnia rodzic będzie reagował krzykiem, a może nie będzie odzywał się przez kolejny dzień? Dziecko potrzebuje stałych i konsekwentnych zachowań rodzica, które pomogą mu uczyć się bardziej stałego zachowania.
Co jest wskazane?
Mów dziecku o tym, że widzisz jego wysiłki, że widzisz jego dobre serce. Nawet po ciężkim dniu, pełnym trudnych do zaakceptowania zachowań dziecka – nie wycofuj swojej milosci i nie zabieraj codziennych rytuałów (takich jak wspólne przeczytanie książeczki przed snem czy wspólnej wieczornej rozmowy). Jest wiele sposobów, aby pomóc dziecku w wyrażaniu emocji, ale sposób polegający na straszeniu i zabieraniu miłości jest zawsze najgorszy.